Lenny Kravitz vindt zijn leven gestoord

AMSTERDAM - Als het om liefde gaat heeft de Amerikaanse zanger Lenny Kravitz altijd wel zijn woordje klaar. Elkaar liefhebben, vrede op de wereld, enzovoort. Toch is de liefde voor Kravitz niet altijd even vanzelfsprekend.

Ik ontmoet Kravitz in de Wisseloord Studios in Hilversum, verscholen tussen het groene en heuvelachtige landschap van het Gooi. De studio is een begrip in Nederland. Grootheden als Mick Jagger, Michael Jackson, Metallica en U2 namen er materiaal op. "Ik speelde net even op de piano en deze plek heeft inderdaad een erg goede akoestiek", zegt de 43-jarige zanger tegen NU.nl.

Kravitz, geheel gekleed in het zwart met een grote sjaal om zijn nek, is nog van zijn avondmaaltijd aan het genieten als ik aanschuif. De man verantwoordelijk voor hits als 'Fly Away', 'Again', 'Are You Gonna Go My Way' en nu ' I'll Be Waiting', kijkt me recht in de ogen en schuift een bak friet en salade naar me toe: "Tast toe". Best uitzonderlijk als je bedenkt dat Kravitz eigenlijk altijd verscholen gaat achter een grote zonnebril.

Tegenslagen
Van een artiest die zoveel van muziek houdt en die zoveel over liefde zingt verwacht je dat hij óf heel erg positief in het leven staat, óf flink wat tegenslagen heeft moeten verwerken.

Bij Kravitz is er onmiskenbaar sprake van de laatste optie. Een scheiding met zijn eerste vrouw Lisa Bonet, een hele reeks vriendinnen waaronder Kylie Minogue en Nicole Kidman en het verlies van beide ouders.

Een aantal flinke littekens die in ieder geval voor veel inspiratie hebben gezorgd. Maar is het voor een rockster als Kravitz eigenlijk wel mogelijk om van iemand te houden? "Yeah...oh yeah", klinkt het resoluut uit de mond van de zanger.

Maar als we het nou eens omdraaien. Is het voor iemand mogelijk om van een rockster als jij te houden?
"Ja, ik denk het wel, maar ik begrijp waar je naartoe wilt. Ik wil overigens niet spreken van 'rockster' , want wat is een rockster? Het grootste gedeelte van mijn leven bestaat uit muziek en ik denk dat dat moeilijk kan zijn voor iemand die van je wil houden. Iemand die met me door wil en wil begrijpen hoe ze met me om moet gaan, want...het is een gestoord leven. Het hoeft niet per se zo te gaan, want er zijn andere muzikanten die een heel rustig leven hebben. De meeste hebben echter ontspoorde levens."

Waarom is er dan een aantal dat zo'n rustig leven leidt en jij niet? Wat doe je verkeerd?
"Het is maar net hoe je zelf bent als persoon. Ik ben constant aan het werk, bezig met het creëren van nieuwe dingen. Met die dingen ben ik nog steeds net zo gepassioneerd bezig als twintig jaar geleden. Ik heb daarom ook nog niet het idee gehad van: ik heb het al gedaan, ik heb er genoeg van."

Je kan niet onderuit gezakt zitten en niks doen?
"Nee en liefde wordt dan soms een probleem. Als er iemand is die van je probeert te houden en een leven met je wil delen en ik zit achttien uur per dag in de studio of ik ben op tournee, dan is dat lastig. Het is een keuze en daar sta ik volledig achter. Op dezelfde manier is het een keuze als ik ooit stop om een normale relatie te hebben."

Maar waarom dan juist die keuze voor muziek, dat gekke leven?
"Tja, ik denk...als het erop aankomt...ik teveel van muziek houd. Dat heb ik altijd gedaan en dat zal altijd zo blijven. Als je aan mijn klasgenoten op de middelbare school vraagt hoe ik destijds was zullen ze zeggen dat ik precies hetzelfde was. Mijn gedrag, hoe ik te werk ga, hoe ik ben, het is nog altijd hetzelfde."

Veel artiesten verliezen hun grip op de wereld als ze eenmaal beroemd zijn, maar hoe komt het dat jij nog steeds zo ' down to earth' bent?
"Zo ben ik opgegroeid. Ik kom uit een gezin dat altijd erg 'down to earth' was en dat leerden ze me. Ik had geweldige voorbeelden. En uiteindelijk zit ik hier niet in voor beroemdheid, geld of iets anders. Ik doe het voor de muziek.

Als je gedreven wordt door beroemdheid, en ik heb genoeg mensen ontmoet die alleen gedreven werden door beroemdheid, dan raak je compleet de weg kwijt. Beroemdheid is het enige dat ze willen. Ze gaan over lijken om dat te bereiken. Maar ze verstoppen zichzelf achter hun ego, hun dingen, hun geld. Dat is vies. Ik geef er geen reet om."

Begin februari verscheen de nieuwste plaat van de Amerikaan met de bijna voorspelbare titel 'It's Time for a Love Revolution'. Al vanaf zijn eerste album 'Let Love Rule' probeert Kravitz de boodschap van liefde en vrede over te brengen.

Kijkend naar wat er de afgelopen twintig jaar allemaal in de wereld is gebeurd kunnen we niet echt zeggen dat zijn boodschap effect heeft gehad. Oorlogen in het Midden-Oosten, genocides in Europa, Afrika en ga zo maar door.

Artiesten als John Lennon en Bob Marley probeerden eerder al met hun muziek een boodschap van vrede en gelijkheid over te brengen. De muzikanten werden iconen, evenals hun teksten, maar echte vrede en gelijkheid wisten ze nooit te bewerkstelligen.

Kravitz: "Daarom is het tijd voor mensen die geloven in liefde, vrede enzovoort om sterker te worden, ondanks alle bullshit op de wereld. We moeten onze stem verheffen en actiever worden."

Je probeert je boodschap nu middels je muziek te verspreiden, maar is het niet veel handiger om de politiek in te gaan als je écht iets wilt veranderen?
"Uiteindelijk gaat het om...", Kravitz valt stil en denkt diep na. "Politiek weetje...god. Ik kan me eigenlijk niet voorstellen wat dat eigenlijk betekent. Dat is niet hoe ik ben. We kunnen allemaal zeggen wat we willen op onze eigen manier, in onze eigen arena...weetje."

Je zingt nu al bijna twintig jaar over liefde en hoe dat de wereld kan veranderen, alleen we kunnen nog niet echt zeggen dat de wereld een betere plek is geworden. Wat vind je daarvan?
"Dat vind ik triest. Heel erg triest. Zolang de mensheid groeit worden we machtiger, slimmer, zogenaamd slimmer. We ontwikkelen allerlei technologieën en kunnen bijna alles. Maar hoe we met elkaar om moeten gaan weten we nog steeds niet. Niet ruziën en vernietigen lukt klaarblijkelijk niet. Dat verbaast me. Als je me dit twintig jaar geleden had gevraagd, of de wereld een betere plek zou zijn binnen twintig jaar, dan had ik absoluut ja gezegd. Terug in 1989 dacht ik dat het hoe dan ook beter zou worden. Maar het is...ik bedoel...het is zo erg bergafwaarts gegaan, het is gestoord."

Bob Marley was ook een voorvechter voor vrede en gelijkheid. Als hij nog zou leven, wat zou je hem dan vragen of waar zouden jullie het dan over hebben?
"Het eerste wat ik hem zou vragen is hoe hij aan dat geweldige geluid kwamen. Die platen zijn in één woord geweldig! Hoe goed ze klinken, hoe goed z'n band is. Ik zou graag meer willen weten over zijn manier van nummers schrijven, waarvan ik weet dat die simpel was en dat is de schoonheid ervan.

Als je denkt aan Bob Marley of John Lennon, dan zie je dat het schrijven van nummers uit een simpele plaats voortvloeit. En juist omdat het zo simpel is wordt het ingewikkeld. Het is zo effectief en de melodie zo goed. Het is bijna onmogelijk om dat op hetzelfde niveau na te doen.

Als je iemand vraagt om achter de piano aan te schuiven en 'Imagine' van John Lennon te spelen, wat honderden mensen continu doen, is het altijd 'pretty shitty'. De manier waarop de melodie werkt, hoe hij het doet met zijn stem, akkoordenstructuur...het is moeilijk om te doen...damn!

Met Bob Marley zou ik het hebben over het schrijven van nummers, over het bezig zijn in de studio. We weten allemaal wat hij gedaan heeft, waar hij voor stond, maar ik ben vooral geïnteresseerd in de 'behind the scenes', hoe ze die platen maakten. Waar hij was als hij z'n nummers schreef."

Zou je in The Wailers band willen spelen als Marley nog had geleefd?
"I love to! Als je denkt aan James Brown's band, hoe onvoorstelbaar hun groove was en hoe simpel en opnieuw hoe complex. The Wailers hadden hetzelfde, hun reggae-groove. When they hit a groove, it didn't move. Het was als een onontkoombare, massieve muur van geluid."

Pas was ik naar jouw nieuwe plaat aan het luisteren en bij bepaalde nummers dacht ik: 'Hé, dit heeft wel wat weg van The Strokes, of hé, dit lijkt op een andere band.' Totdat ik me realiseerde dat ze waarschijnlijk veel naar jouw platen hebben geluisterd en jou als inspiratie gebruikten. Net zoals jij Jimi Hendrix, John Lennon, Led Zeppelin en nog veel meer als inspiratie gebruikte. Hoe voelt dat, om de inspirator van de nieuwe generatie te zijn?
"...Uhm..it's, it's..it's great! Het is vreemd, omdat ik mezelf alleen zie als een gast die wat muziek maakt. En als ik dan terug kijk, het is immers al twintig jaar geleden dat ik begon, heb ik zoveel groepen zien komen en gaan. Kinderen luisteren naar je platen en gaan misschien later zelf muziek maken en gebruiken mijn invloeden. Het is geweldig en daar draait het allemaal om. Mensen inspireerden mij en hopelijk inspireer ik anderen en die anderen weer anderen."

In 'A Long and Sad Goodbye' zing je over de relatie die je met je vader had. Hoe jullie uit elkaar groeiden, maar dat jullie het toch weer konden bijleggen voor hij stierf aan leukemie. Is het moeilijk om zo'n persoonlijk en emotioneel nummer op het podium voor te dragen aan een groot publiek?
"Nu niet meer, omdat we vrede sloten en het op zo'n goede manier weer bij konden leggen. Ik heb er goede herinneringen aan. Als hij was gestorven en we hadden het niet goed gemaakt, dan zou dat nummer een marteling voor me zijn. Dan zou het dat droevige, verklootte ding zijn zonder einde. Maar nu is het meer van: 'dit is wat ik voelde'. Uiteindelijk wist ik dat alle dingen waar ik over zing, de dingen die me dwars zaten, uitgepraat waren. Daar ben ik erg gelukkig mee."

Als je op het podium staat, waar denk je dan aan? Ben je helemaal in jezelf of geef je je helemaal over aan het publiek?
"Beide, er zijn momenten dat je één bent met het publiek en erg bewust bent van alles om je heen, maar er zijn ook momenten dat ik mijn ogen sluit en voor even vergeet waar ik ben. Dat gevoel gaat erin en eruit. Het hangt ook van mijn stemming af en of het publiek lekker meedoet."

Je ouders zijn inmiddels beide overleden, wat heb je van hun heengaan geleerd?
"De dood leert je altijd dat tijd zo ontzettend kostbaar is. Je krijgt het niet meer terug. Als iemand de planeet verlaat start je met wensen dat je allerlei dingen had gedaan of gezegd. Het leert je om in het moment te leven, zodat als dergelijke dingen gebeuren je nergens spijt van hoeft te hebben.

Er staat een nummer op het album ' This Moment is All There is' en dat is precies waar het om gaat. Hier en nu leven en daarvan kunnen genieten."

Twintig minuten samen met een man van het kaliber Kravitz is kort. Heel kort. Wat vraag je immers een man in zo'n kort tijdsbestek die de afgelopen twintig jaar zo nadrukkelijk aanwezig is geweest in de hedendaagse muziekcultuur?

Ze seinen me woest door dat ik moet stoppen, maar ik heb nog een vraag. Wat is beter: sex of muziek?
"Uhm, ik weet het niet, ik weet niet wat beter is, maar...music is pretty damn good", sluit Kravitz met een grijns af.

(c) NU.nl/Kristiaan Asscheman

Goldfrapp houdt van dromen

AMSTERDAM – Na de albums Felt Mountain, Black Cherry en Super Nature voelden Alison Goldfrapp en Will Gregory - het duo achter de theatrale discopop - dat ze met de nieuwe plaat Seventh Tree iets totaal anders wilden.

“We misten intimiteit tijdens de ‘Supernature tournee’. Die was erg luid, groots en ‘in your face’. Het was leuk, zeker om live te doen, maar ik voelde dat ik iets totaal anders nodig had”, verklaart zangeres Alison tijdens een gesprek met NU.nl.

Het resultaat: een dromerige, harmonische plaat die je laat zweven tussen het aardse bestaan en een sprookjesachtig droomlandschap. “Ik houd ervan om te dromen”, zegt Alison met haar zachte, fragiele stem.

Het duo verblijft tijdelijk in het College Hotel in Amsterdam om de nieuwe plaat onder de aandacht van de pers te brengen. Dat is duidelijk niet iets waar Alison blij van wordt.

In de schitterende suite met een Art deco-achtige uitstraling zit de zangeres diep weggekropen in de uiterste hoek van de bruin bekleedde, leren bank. Haar blik is gefocust op haar kopje chocolademelk en slechts enkele malen kijkt ze zuchtend omhoog. Haar muzikale partner Will ploft naast haar neer en hij pluist wat aan zijn zwarte baard.

Seventh Tree, de titel van het nieuwe album kreeg Alison cadeau in een droom. “Ik zag een boom met een zeven erop en de mensen in mijn droom zeiden dat ik de plaat 'Seventh Tree' moest noemen, dus dat deed ik”, verklaart ze met een schaamtevolle blik.

Op wat voor manieren zijn dromen bruikbaar voor jou?
“Ze helpen je realiseren wat je geestestoestand is op dat moment. Als er iets dwars zit, of ze helpen je te achterhalen waar je je druk om maakt. Ze kunnen ook erg leuk zijn, je gaat bijvoorbeeld op avontuur in een andere wereld.”

Is dat voor jou een manier om de werkelijkheid te ontvluchten?
“Ik geloof niet in het ‘ontvluchten’ van de echte wereld. Het gaat niet om vluchten, maar om het ergens anders zijn, in een andere wereld. Vluchten suggereert dat je ergens voor wegrent, of dat je in ontkenning bent. Dat ben ik niet.”

De videoclip bij het nummer A&E zegt wat dat betreft genoeg. De als een fee verkleedde Alison ligt in een eeuwenoud bos waarna er vreemde, boomachtige wezens uit de grond verschijnen die wild om haar heen beginnen te dansen.

Terwijl ze in de clip langzaam overeind komt, begint Alison ook tijdens het interview tot leven te komen. Muziek beheerst het leven van Alison, in alles wat ze doet. Het is daarom niet verwonderlijk dat ze daar graag over praat: “Tot zover in mijn leven is muziek maken altijd de beste manier geweest om me uit te drukken.”

“Muziek maken is meer een manier om antwoorden op dingen te vinden”, beaamt Alison. Zoiets zal elke artiest wel hebben. Je probeert iets te vinden dat eeuwig blijf voortbestaan. Voor mezelf is het een manier om te snappen hoe de wereld in elkaar steekt…hoe dingen in elkaar steken.”

Op wat voor dingen doel je?
“Dingen uit het dagelijks leven, die je overkomen, op het emotionele vlak, dingen die je om je heen ziet. Het is een soort taal. Muziek maken en zingen is een manier om dat soort zaken te doorgronden. Het is een soort behoefte, is het niet? Een manier om dingen in je hoofd op orde te brengen, een manier om je uit te drukken. Het voorkomt dat je gek wordt.”

En is dat iets dat je de luisteraars van Seventh Tree duidelijk wilt maken?
Will: “Ik denk niet dat je kunt weten of de boodschap overkomt of niet. Je hoopt natuurlijk dat ook anderen er iets aan hebben. Maar uiteindelijk maakt het niet uit of ze er iets aan hebben of niet, want je kan nooit iets op dezelfde manier ervaren. Ik zie iets als rood en jij misschien als blauw. Je hoopt echter toch dat je iets gemeenschappelijks hebt met je luisteraars.”

Ondanks het dromerige karakter van de cd zijn de nummers zelf niet veel beïnvloed door dromen. Alison: “De nummers zijn allemaal erg in het hier en nu. Tenminste, de teksten zijn gebaseerd op de realiteit.”

“Het is interessant”, roept Will plots na het inschenken van nog een kopje chocolademelk. “Dromen vertellen hoe creatief je eigenlijk bent. Soms heb ik wel eens een complete symfonie of film in mijn droom en als je dan wakker wordt en realiseert wat ik allemaal in mijn hoofd maak verbaas ik mezelf. Want waarom kan je dat dan niet reproduceren?”

“Daarom moet je tijdens het maken van muziek proberen alle kanalen open te zetten om het er weer uit te laten komen. Meer kan je niet doen. Je moet je kanalen tunen en daarbij jammen we veel. Op die manier proberen we op iets te stuiten.”

Als jullie muziek maken, hebben jullie dan een bepaalde druk nodig of juist totale vrijheid om tot een goed resultaat te komen?
Alison: “Je hebt wel een bepaalde hoeveelheid vrijheid nodig om te kunnen ontspannen. Als er te veel druk op je schouders rust heb je niet de ruimte om vrij te denken.”

Door een hoge druk moet je juist wel creatief worden, toch?
“We leggen onszelf sowieso erg veel druk op. We leggen de lat erg hoog. Dan kunnen we niet nog meer druk van buitenaf gebruiken. 'Outside pressure always is bugger'.”

Waarom zetten jullie jezelf dan zo onder druk?
Will: “Allereerst zijn we met z’n tweeën en dat is interessante situatie. Je wilt niet te lang met iets bezig zijn terwijl de ander zich zit te vervelen. Dus dat geeft wel een bepaalde druk. Je moet de ander ook een beetje kunnen vermaken. Als je in je eentje bent is het toch anders. Met z’n tweeën heerst er een compleet andere dynamiek. Het is een gefocuste ‘cutting out the bullshit’ druk.”

Alison: “Ik vind het ook een mythe dat creativiteit vanzelf komt. Creativiteit moet je afdwingen. Het is niet zo dat alles voor je verschijnt in dromen enzo, visioenen, wachten op inspiratie. Je moet er voor werken om geïnspireerd te raken. Je moet jezelf voeden met impulsen want je moet naar dat kamertje in je geest waar je kan uitkijken naar nieuwe inspiratie.”

Hebben jullie ooit zijpaden overwogen?
Alison: “We zouden wel muziek voor films willen maken, musicals...Het is interessant, want tot zover in mijn leven is muziek maken de beste manier geweest om me uit te drukken. Over vijf jaar is dat misschien iets anders. Ik zou bijvoorbeeld een opera willen doen, maar er dan zelf niet inspelen. Alle touwtjes zelf in handen houden.”

Hou je daarvan? Hou je ervan om de controle te hebben?
Alison: “Ik denk van wel. Ik zou het leuk vinden om iets voor iemand anders te schrijven, om het vervolgens opgevoerd te zien worden. Dat heeft iets buitengewoons voor mij. Steeds met jezelf bezig zijn gaat op den duur ook vervelen. Als we iets voor een getalenteerd iemand zouden maken ben je als het ware een buitenstaander en kan je er meer van genieten.”

Is het dan niet moeilijk om ergens al je energie in te steken om het vervolgens aan iemand anders te laten?
Alison: “De reden waarom je zoiets zou doen is omdat die mensen iets kunnen wat jij niet kunt.”

Will: “Je kan ook eens onbekend terrein verkennen, verder dan jezelf. Vanuit een ander perspectief. Niet alleen in een spiegel kijken, maar je er van weg draaien om te kijken wat er nog meer is. Dat kan erg belangrijk zijn en je iets vertellen over de werkelijkheid op een manier die je nog niet kende, wat je eigen beperkingen zijn.”

Wat zijn jullie beperkingen?
Will: “Iemands smaak is zijn eigen beperking, iemands onwetendheid.”

Alison: “Ik kan niet zo goed dansen.”

Will: “Er zijn altijd wel dingen die beter kunnen. Er zit een quote in Sherlock Holmes waar zijn vriend dr. Watson zegt tegen Holmes: “Wist je dat de zon een vuurbal is op een paar miljoen mijl van de aarde.” En hij zegt: “Nee, dat wist ik niet Watson. En nu ga ik proberen om het zo snel mogelijk weer te vergeten. Want voor elk stukje informatie dat ik in mijn hersenen opneem, valt er een ander gedeelte aan de andere kant af.”

“En dat is hetzelfde idee. Als je beperkingen hebt is dat goed, je bent op ze gefocust. Soms is het niet nodig om meer te weten omdat het anders verpest waarmee je bezig bent.”

Wie Goldfrapp binnenkort in actie wil zien moet naar het Rotterdamse festival Motel Mozaïque waar ze op zaterdag 12 april optreden.

(c) NU.nl/Kristiaan Asscheman